JAWA 50 MUSTANG

RYS HISTORYCZNY  : Jawa 50 Type 23 – samolot typu Jawa produkowany w Bystrzycy. Przydomek „Mustang” był używany do eksportu zagranicznego, ale także do eksportu do ówczesnej Republiki Federalnej Niemiec. Motorower miał dwusuwowy silnik jednocylindrowy i technicznie był oparty na Jawa Typ 05/20. W 1982 roku produkcję przerwano bez następcy. W NRD typ ten zyskał pewną dystrybucję poprzez czasowy import w większych ilościach. Następcą Jawy 50 została po 11 latach przerwy, w 1994 roku, Jawa Robby 50 typu enduro.

OPIS  : JAWA 50 TYP 23 MUSTANG

Najprostszym sposobem udało się uzyskać sportowo wyglądający mokick z hulajnogi typu Jawa Type 05/20. Silnik, rama o przekroju skrzynkowym i podwozie zostały w dużej mierze przyjęte. Wymieniona została jedynie prowadnica tylnego koła, teraz na rurowym wahaczu. Zmienione otwory przelewowe silnika spowodowały większą moc silnika niż wcześniej (teraz 4,0 KM). Aby uniknąć zbyt wczesnego przyziemienia z nisko położonym podwoziem hulajnogi, skok zawieszenia został skrócony do 50/70 mm (przód/tył). Duży, wąski zbiornik (bez belki ramy) o pojemności 10 litrów skutkował teraz mokickiem zamiast swobodnego przejścia, na którym można było jeździć z zamknięciem kolanowym. W praktyce jednak było to prawie niemożliwe, ponieważ pojemnik był zbyt głęboki. Sportowo zaprojektowane błotniki i podniesiona, szeroka kierownica dopełniały sportowy, motocyklowy wygląd. Wyposażenie elektryczne było napięte, Typ 23 nie miał ani akumulatora, światła hamowania, kierunkowskazu, światła postojowego, ani klaksonu. Na początku importu w 1973 roku Type 23 wzbudził zainteresowanie wśród młodych ludzi, ponieważ w tamtym czasie nie było Simsona Mokicka o porównywalnie sportowym wyglądzie motocykla. W praktyce jazdy niekonsekwentny rozwój był zauważalny w postaci twardego zawieszenia, a mimo to wyraźnie zbyt małego prześwitu. Widelec teleskopowy nie był wystarczająco sztywny skrętnie, a jego brak amortyzacji również pogarszał prowadzenie. Prasa branżowa opisywała elastyczność silnika jako niewystarczającą, a prymitywny gaźnik bez rozrusznika powodował nie tylko stosunkowo wysokie zużycie paliwa (3,2 l/100 km), ale także problemy z ciepłym rozruchem. Ze względu na oczywiste wady w porównaniu z motorowerami Simson, na początku importu przewidywano, że Typ 23 przetrwa tylko w publicznej przychylności w bardziej rozwiniętej formie. W rzeczywistości niewiele się działo z Type 23, zamiast tego Simson wypuścił sportowy S 50 w 1975 roku. Mniej więcej w tym samym czasie wstrzymano import Typu 23, przynajmniej w 1975 roku nadal istniał import. Typ 23 w NRD nosił wówczas przydomki „indyjski rower” i „suchar saw”. W swojej ojczyźnie Typ 23 nie stanowił bezpośredniej konkurencji dla motorowerów Simsona, ponieważ obowiązywał zakaz importu jednośladów z NRD do Czechosłowacji. W 1982 r. produkcja motorowerów Jawa została całkowicie zakończona. Jedynie Babetta była kontynuowana w innym miejscu. Występował w czterech postaciach: Jawy typ 20, zwanej potocznie ”kaczka”, lub ”pancerka”, Jawy skuter typ 21 SPORT (stopnie do nóg), Jawy 50 Golden sport i Jawy mustang typ 23P, których produkcja rozpoczęła się w latach 60. Motorowery te pochodzą od dawniejszych motocykli Jawa: 550, 555 i J-05 – doświadczenia z tych konstrukcji pomogły projektantom w stworzeniu wygodnych motorowerów z dobrymi jak na tamte czasy osiągami: 3,5 KM przy 6500 obr./min oraz 4 Nm przy 6250 obr./min. Silniki te przy imporcie do Polski były blokowane ze względu na ograniczenia prędkości motoroweru przez: zmniejszenie otworu króćca, przedłużenie kolanka, zmianę wyprzedzenia zapłonu oraz zmniejszone dysze, co dało 2 KM przy 4500 obr./min oraz zmniejszenie maksymalnego momentu obrotowego do ok. 3,5 Nm. Silniki te zostały wykorzystane w Ogarze 200, ze względu na dobre osiągi i brak polskich silników, które sprostałyby stawianym im wymaganiom.