LOTUS 79

RYS HISTORYCZNY  : Lotus 79 – samochód Formuły 1, zaprojektowany w 1978 roku przez Colina Chapmana, Geoffa Aldridge’a, Martina Ogilvie i Petera Wrighta i skonstruowany przez Team Lotus. Samochód przyczynił się do zdobycia tytułu w klasyfikacji kierowców i konstruktorów w 1978 roku.

OPIS  : LOTUS 79

Pod koniec lat 60. Tony Rudd z BRM jako pierwszy postanowił zastosować na modelu w skali (P142) równanie Bernoulliego. Równanie stanowi, że jeżeli ciecz przepływa przez zwężenie, jej szybkość się zwiększa, a ciśnienie maleje (efekt Venturiego). W Formule 1 „cieczą” jest powietrze, co oznacza, że odpowiednio wyprofilowany spód samochodu jest w stanie wytworzyć niskie ciśnienie, co znacznie zwiększy przyczepność pojazdu. To zjawisko jest znane jako efekt przypowierzchniowy. BRM zarzucił rozwój wokół tej koncepcji, podobnie jak March, który w 1970 roku zbudował pierwszy pełnowymiarowy samochód próbujący wykorzystać to zjawisko (701), ale między innymi poprzez nieodpowiednie (zbyt wysokie) sekcje boczne March nie zyskał oczekiwanych efektów. McLaren i Brabham eksperymentowały z zaporami powietrznymi, również bezskutecznie. Pierwszym samochodem odpowiednio wykorzystującym efekt przypowierzchniowy był Lotus 78 z 1977 roku, znany też jako John Player Special Mk. III. Colin Chapman, Peter Wright i Tony Rudd powzięli pomysł zbudowania samochodu wykorzystującego efekt przypowierzchniowy i rozpoczęli testy modelu w tunelu aerodynamicznym. Wyniki były znakomite. Pełnowymiarowy samochód nie miał jednak takiego docisku, jak odpowiednik z tunelu. Sekcje boczne samochodu – w kształcie odwróconych skrzydeł – generowały docisk z obu stron. Do krawędzi samochodu dodano fartuchy, co zapobiegało dostawaniu się pod spód samochodu niechcianego powietrza z zewnątrz. Lotus 78 odnosił sukcesy w roku 1977: Mario Andretti wygrał cztery razy i nie zdobył tytułu tylko z powodu wysokiej zawodności. Gdy sezon trwał, Lotus postanowił stworzyć bardziej radykalny samochód, który wykorzystywałby efekt przypowierzchniowy jak to tylko możliwe. W ten sposób powstał Lotus 79, znany też jako John Player Special Mk. IV. W modelu tym zastosowano aluminiowe monocoque. Trzy zbiorniki paliwa zostały zastąpione przez jeden duży. Z tyłu samochodu znajdował się silnik Ford Cosworth DFV (osiągający moc około 480 KM przy 10 500 obr./min.) i skrzynia biegów Hewland. W sekcjach bocznych umieszczono chłodnice. Na przednie zawieszenie składały się podwójne wahacze oraz amortyzatory i sprężyny znajdujące się wewnątrz nadwozia, a na tylne – podwójne wahacze, amortyzatory i sprężyny znajdujące się na zewnątrz nadwozia, drążek reakcyjny i stabilizator poprzeczny. Na wszystkich czterech kołach zastosowano tarcze hamulcowe. Model 79 nie był gotowy na początek sezonu 1978, ale Lotus 78 spisywał się dobrze, a Andretti i Ronnie Peterson odnieśli po jednym zwycięstwie. Lotus 79 zadebiutował w Grand Prix Belgii, a Andretti zdobył pole position, a następnie wygrał wyścig. Amerykanin wygrał jeszcze cztery wyścigi w sezonie, a Peterson – jeden. Szwed zginął jednak na skutek komplikacji pooperacyjnych, które powstały w wyniku karambolu na pierwszym okrążeniu Grand Prix Włoch. W tym samym wyścigu Andretti zapewnił sobie tytuł. Petersona zastąpił Jean-Pierre Jarier, który w pierwszym swoim wyścigu dla Lotusa wywalczył najszybsze okrążenie, a w drugim pole position. Sezon 1979 Lotus także zaczął modelem 79, jako że Lotus 80 nie był jeszcze gotowy. Samochody były pomalowane w klasyczną brytyjską wyścigową zieleń i loga Martini, które zastąpiły czerń i loga John Player Special. Pierwsze dwa wyścigi wygrały Ligiery JS11, ale Lotus był wówczas drugim najlepszym zespołem. W miarę upływu sezonu Lotus odnosił jednak coraz gorsze wyniki. Specjalne spody samochodów mające na celu wytworzenie efektu przypowierzchniowego zostały zabronione po sezonie 1982. Lotus 79 dominował tak bardzo, że jedynym realnym zagrożeniem było Ferrari 312T3 i przewaga, jaką dawały jego opony Michelin w upalnych warunkach pogodowych. Innym zagrożeniem był Brabham BT46B „fan car”, ale Brabham wycofał go po zwycięstwie w Szwecji. Tymczasem Ferrari wygrało tylko wtedy, gdy Lotus nie ukończył wyścigu. Lotus był tak lepszy, że większość wyścigów była zniszczona ze względu na mniejsze miejsca, ponieważ Andretti i Peterson regularnie kończyli wyścig na pierwszym i drugim miejscu, często ze znaczną przewagą nad resztą stawki. W rzadkich przypadkach, gdy 79 nie wygrał lub nie poniósł porażki, jeden lub drugi kierowca zwykle stawał na podium. Andretti został mistrzem świata w 1978 roku, a Peterson pośmiertnie zajął drugie miejsce; Lotus zdobył mistrzostwo konstruktorów z 86 punktami.

ŹRÓDŁO : WIKIPEDIA